W tym miesiącu obchodziliśmy uroczystość Wszystkich Świętych. Dzień, w którym odwiedzaliśmy groby naszych bliskich. Tych, których dobrze znaliśmy i do dziś pamiętamy. Rodziców, dziadków, cioć i wujków, może rodzeństwa, nauczycieli, sąsiadów. Wszystkich, którzy wiele dla nas znaczyli i, którym wiele zawdzięczamy. Odwiedzamy także groby ludzi, których nigdy nie widzieliśmy, bo nasze drogi nie mogły się skrzyżować, ponieważ zmarli przed naszym urodzeniem. Ludzi, których być może spotkaliśmy, ale ich nie pamiętamy, bo byliśmy za mali, żeby cokolwiek z tego spotkania zostało w naszej pamięci. Przychodzimy na ich groby, bo kiedyś opowiedzieli nam o tych ludziach nasi bliscy. Pokazali zdjęcia, powiedzieli, kim dla nas byli. Wiemy, że to nasza rodzina. Dziś chodzimy na ich groby z naszymi dziećmi, którym również trzeba o tych ludziach opowiedzieć. Po co? Żeby zobaczyły jak wielka jest nasza rodzina, kim byli ich przodkowie, jak bardzo są (a może nie są) do swoich przodków podobni.

 

Rozpocząć rozmowę o przodkach można zawsze. Okazją mogą być wizyty u babci i dziadka, podczas których będziecie oglądać rodzinne zdjęcia. Można rozmawiać o przodkach przy okazji, wspomnianej już przeze mnie, wizyty na cmentarzu. Bliskich, których już z nami nie ma można wspominać robiąc generalne porządki i przeglądając rodzinne pamiątki albo odwiedzając miejsca, które kojarzą się nam z tymi osobami. Nas do rozmów o rodzinie sprowokowało kilka lat temu zadanie domowe Tosi. Miała przygotować drzewo genealogiczne swojej rodziny. Robiliśmy je wspólnie, odkrywając mniej lub bardziej skomplikowane powiązania między tymi, których Tosia zna i opowiadając jej o tych, którzy nie poznała albo nie pamięta. Ostatnio wróciliśmy myślami do tego projektu. Skłoniła nas do tej książka Moja wielka rodzina, czyli dokąd sięgają nasze korzenie i czy przeszłość ma wpływ na przyszłość. 

 

Tytuł i podtytuł wyjaśniają chyba wszystko, czego możecie się po tej książce spodziewać. A jednak myślę, że będziecie nią tak samo zaskoczeni jak my. Dlaczego? Ponieważ Gerda Raidt sięga bardzo głęboko w przeszłość. Nie ogranicza drzewa genealogicznego do trzech albo czterech pokoleń. Zachęca do spojrzenia głębiej, do sprawdzenia, co działo się przed wiekami. Ta książka pokazuje historię rodziny na tle historii świata. Kto wie, skąd tak naprawdę pochodzi nasza rodzina i kim byli przodkowie sprzed kilku wieków? Pewnie niewiele osób. Ta książka raczej nie da odpowiedzi na to pytanie, ale pokaże, gdzie należy szukać i jeśli ktoś będzie chciał szukać dalej, może odkryje historię własnej rodziny.

Moja wielka rodzina, czyli dokąd sięgają nasze korzenie i czy przeszłość ma wpływ na przyszłość

Gerda Raidt

tłumaczenie Katarzyna Łakomik

BABARYBA 2021

Ktoś mógłby zapytać, po co nam tyle książek adwentowych. Czyta się je tylko przez jeden miesiąc roku. Wszystkie opowiadają o tym samym i w zasadzie niewiele się od siebie różnią. Po tych słowach protestuję. Może pozornie te książki opowiadają podobne historie, może wszystkie dzieją się w tym samym okresie roku. Jednak każda jest inna, a niektóre tak niezwykłe, że grzechem byłoby ich nie poznać.

Jedną z takich książek jest Niezwykłe drzewko Katarzyny Pruszkowskiej-Sokalli. Głównym bohaterem tej historii jest mały Rysio. Chłopiec ma sześć lat i chodzi do przedszkola. Zbliża się Boże Narodzenie, a Rysio ze swoimi koleżankami i kolegami przygotowują przedstawienie. Mieli je niedługo zaprezentować swoim rówieśnikom. Jednak pani wychowawczyni podjęła inną decyzję, dzieci pójdą do domu seniora. Tam pokażą to, co przygotowali. Wcześniej jednak muszą zrobić prezenty. Wychowawczynie przygotowały materiały, z których maluchy zrobią ozdoby choinkowe. Rysio przygotowuje różową świnkę. Ozdoba nietypowa, ale chłopiec włożył w nią mnóstwo pracy i jest z niej (i z siebie) bardzo dumny. Do chwili, kiedy z jego świnki zaczyna się śmiać jeden z kolegów. Olek ma piękną, bogato zdobioną bombkę, którą przygotował w domu razem z tatą. Świnka Rysia jest trochę krzywa, ma krzywe uszy i zupełnie nie przypomina żadnej innej ozdoby choinkowej. Właśnie dlatego Olek mówi Rysiowi, że świnka jest brzydka i nie nadaje się na prezent. Chłopiec nie traci pewności siebie, do czasu kiedy mówiąc swoją kwestię, podczas przedstawienia w domu seniora, spogląda na stojącą w sali choinkę. Jest piękna, a wszystkie ozdoby błyszczące. Zupełnie nie przypominają świnki Rysia. Zrozpaczony chłopiec wybiega z sali. Na pustym korytarzu spotyka starszego pana. Obok mężczyzny stoi choinka ozdobiona w zupełnie inny sposób. Między Rysiem i panem Józefem rodzi się sympatia. Okazuje się również, że choinka, która jest własnością staruszka jest magiczna. Świąteczne drzewko ma moc przenoszenia w czasie. Dotykając znajdujących się na nim ozdób można trafić do czasów dzieciństwa małego Józia...

Cóż się w tym dzieciństwie działo? Nie zdradzę. Macie 24 dni grudnia na to, żeby poznać wszystkie przygody Józia. Jego dzieciństwo przypadło na czas wojny i pierwsze lata po jej zakończeniu, więc łatwo nie było. W domu chłopca brakowało wielu rzeczy. Nigdy nie brakowało jednak miłości. Niezwykłe drzewko jest nią przepełnione. To książka pełna rodzinnego ciepła, pięknych rodzinnych relacji, śnieżnych zim i miejsc, których dziś już nie ma. Czytelnicy razem z bohaterami przenoszą się w przeszłość i patrzą oczami małego Józia na świat jego dzieciństwa. Będą wzruszenia, powody do śmiechu i mnóstwo ciekawych wydarzeń. Dzieci zobaczą jak wyglądało dzieciństwo ich pradziadków, jak kiedyś żyło się na świecie, co najmłodsi robili w wolnym czasie. Takich ciekawostek, historii i anegdot jest w Niezwykłym drzewku bardzo wiele. Każdego dnia mamy nową opowieść, nową okazję do wzruszeń i rozmów z dziećmi. Bez wahania i z pełnym przekonaniem oznajmiam, że jest to jedna z najpiękniejszych i najbardziej wzruszających książek adwentowych. Doskonała lektura dla dzieci w wieku przedszkolnym i ich starszych kolegów. 

Niezwykłe drzewko. Świąteczna opowieść w 24 rozdziałach

Katarzyna Pruszkowska-Sokalla

ilustracje Agnieszka Potocka

Zielona Sowa 2021

wiek 4+

Nie czytałyśmy wszystkich części serii "Emi i Tajny Klub Superdziewczyn". Przeczytałyśmy na razie tylko kilka, których tytuły najbardziej nas zainteresowały. Z tym było tak samo. Lubimy górskie wyprawy, więc wiedziałyśmy, że ta część na pewno nam się spodoba. Na szczęście książki z tej serii, choć wielokrotnie nawiązują do wydarzeń z wcześniejszych tomów, można czytać osobno, więc nie miałyśmy żadnych problemów, żeby nadążyć za rozwojem akcji.

Łatwo odgadnąć, kiedy rozgrywa się akcja książki Hej, w góry!. W pierwszych rozdziałach czytamy o pandemii, jej początkach i zmianach, jakie wprowadziła w życie każdego człowieka. Także członków Tajnego Klubu Superdziewczyn i Jednego Chłopaka. Dowiadujemy się, że ich spotkania zostały zawieszone, a działalność mocno ograniczona. Musieli zrezygnować z wielu rzeczy, które do tej pory robili i, które bardzo lubili. Czytamy jak przebiegało ich pierwsze spotkanie i ile radości im sprawiło. Stęsknili się za sobą wszyscy, zarówno dzieci, jak i ich rodzice. Nic więc dziwnego, że kiedy nieco poluzowano zasady, bohaterowie postanowili wybrać się na wycieczkę. Padło właśnie na góry. Tam zorganizowany został rajd, w którym mieli wziąć udział. Do rajdu trzeba było się jednak dobrze przygotować. Właśnie o tych przygotowaniach i o przebiegu samego rajdu przeczytacie w książce.

Zupełnie nie wiem, dlaczego po raz pierwszy czytając opis tej książki wyobraziłam sobie zimę w górach. Czytając opowieść o Emi i jej przyjaciołach długo czekałam na jakieś narciarskie smaczki albo opisy lepienia bałwana. Naprawdę nie wiem dlaczego. Nawet na okładce widzimy bohaterów w cienkich kurtkach i czapkach, które z zimowymi nie mają nic wspólnego. Podświadomość spłatała mi figla. Czy popsuła lekturę? Nie! Z Emi i jej przyjaciółmi nigdy nie jest nudno. I tym razem również bawiłyśmy się świetnie. Bardzo lubię tę serię za jej życiowość i aktualność. W tomie bardzo mocno zaakcentowano temat pandemii i zmian, które wprowadziła w nasze życie. Członkowie klubu nie mogli się ze sobą spotykać, ich przyjaźń (jak wiele innych rzeczy) przeniosła się do internetu. Czytelnicy szybko przypomną sobie ten czas, kiedy tak również wyglądało ich życie. Po raz kolejny, z łatwością, zidentyfikują się z Emi i jej przyjaciółmi. Będą się przy nich świetnie bawić, bo bohaterowie są naprawdę bliscy swoim prawdziwym rówieśnikom. To ogromny atut tej książki. Kolejnym jest ogrom ciekawostek, jakie Agnieszka Mielech wplotła w treść swojej powieści. To mnóstwo przydatnych informacji dotyczących codziennego życia, świata nauki, sztuki, zdrowia. Mogłabym tak wymieniać dziedziny wiedzy. Książki z serii "Emi i Tajny Klub Superdziewczyn" to doskonała propozycja dla wszystkich, którzy lubią powieści obyczajowe. Jeśli jeszcze nigdy nie czytaliście żadnej z nich, teraz nadarza się okazja, żeby to nadrobić.

Emi i Tajny Klub Superdziewczyn. Hej, w góry

Agnieszka Mielech

ilustracje Magdalena Babińska

Wydawnictwo Wilga 2021

https://www.gwfoksal.pl/ksiazki-dla-dzieci-wydawnictwo-wilga.html

Pisałam już kiedyś o tym, że kilkuletnia Tosia nie przechodziła, tak dobrze znanego wszystkim rodzicom, etapu pytań. Nie wiem, czy my tak dobrze zaspokajaliśmy jej wiedzę, czy też potrafiła wszystko wytłumaczyć sobie sama. A może pytała innych ludzi? Do dziś się nie dowiedziałam, bo Tosia na te pytania nigdy nie udzieliła mi odpowiedzi. Gdybym jednak czuła się odrzucona i zepchnięta na drugi plan, teraz Tosia nadrabia zaległości i pyta o wszystko.

Nie ma jednak ze mną łatwo, ponieważ ja bardzo rzadko udzielam odpowiedzi od razu. Wolę nauczyć Tosię ich szukania. Tego nauczono mnie w czasach szkolnych i bardzo jestem osobom, które tak robiły wdzięczna. Wiedza zdobywana samodzielnie nie tylko szybciej wchodzi do głowy, ale przede wszystkim na dłużej w niej zostaje. Dlatego, kiedy Tosię coś zainteresuje szukamy w domowej biblioteczce odpowiednich książek, siadamy na kanapie i razem szukamy odpowiedzi. Jeśli nie ma jej w książkach, z pomocą przychodzi internet. Na szczęście, jeśli chodzi o zwierzęta, nasza biblioteczka jest dobrze zaopatrzona. Ostatnio pomocną dłoń wyciągnęła do nas Dorota Sumińska, a właściwie jej nowa książka Czy ryby piją wodę? Jeszcze więcej sekretów zwierząt i ludzi. To kolejna, po Skąd przyszedł pies? (KLIK) i Dlaczego? Dlaczego? Dlaczego? (Prawie) wszystkie sekrety ludzi i zwierząt (KLIK) książka tej autorki, którą miałyśmy okazję przeczytać. Z najnowszej książki Doroty Sumińskiej można poznać nie tylko odpowiedź na tytułowe pytanie. Dowiecie się z niej między innymi, jak owady widzą świat, dlaczego psy nie spadają z psa i czy zwierzęta mają swoje państwa. Tam należy szukać odpowiedzi na pytanie, dlaczego zwierzęta nie czytają książek, skąd ptaki wiedzą, że powinny odlecieć do ciepłych krajów i czy psom coś się śni. Zwierzęta to jednak tylko połowa tej książki. Jak można wywnioskować z podtytułu, książka opowiada nie tylko o nich, ale również o ludziach. Zajrzyjcie do niej jeśli chcecie wiedzieć, dlaczego, kiedy mamy katar nie czujemy zapachów, dlaczego różnimy się od siebie wyglądem, choć należymy do tego samego gatunku i dlaczego używamy nazw zwierząt, kiedy chcemy kogoś obrazić. Pytania dotyczące ludzi przeplatają się z pytaniami związanymi ze zwierzętami. Nie ma sztywnego podziału, dzięki czemu lektura na pewno Was nie znudzi!

Książek popularnonaukowych jest wiele i cały czas ukazują się kolejne. Nie kupujemy wszystkich, bo wiem, że wszystkie nie są nam potrzebne, zwłaszcza że wiedza w nich przekazywana często się powtarza. Książki Doroty Sumińskiej bierzemy w ciemno. Nigdy się na nich nie zawiodłyśmy. Autorka przekazuje wiedzę w ciekawy, zrozumiały i niebanalny sposób. Te książki, choć z natury popularnonaukowe, nadają się do czytania nie tylko w sytuacji, kiedy chcemy poszerzać swoją wiedzę. Czy ryby piją wodę? czyta się jak najlepszą powieść. Pełną ciekawych bohaterów, interesujących wydarzeń. Ze świetnymi, dość symbolicznymi, ale jednak przykuwającymi uwagę ilustracjami Joanny Żero. To doskonała propozycja dla wszystkich ciekawych świata, wiecznie zadających pytania dzieci. To świetna książka dla dzieci, które interesują się otaczającym je światem i dla dorosłych, którzy chcieliby nauczyć się mówić o świecie językiem zrozumiałym dla najmłodszych. Znacie kogoś takiego? A może sami kimś takim jesteście? Jeśli tak, to co tu dużo mówić i pisać, ta książka jest dla Was!

Czy ryby piją wodę? Jeszcze więcej sekretów zwierząt i ludzi

Dorota Sumińska

ilustracje Joanna Żero

Wydawnictwo Literackie 2021